ASTROLOJİ DERGİSİ

AÇIKLAMALAR

1- Bu tarihte iki ayrı düzenleme yapılarak önce (ek 4'teki) 2/16595 sayılı kararname ile 20 Eylül 00.00'da saatlerin bir saat geri alınması kararlaştırılmış ama iki gün sonra Resmi Gazetede yayınlanan 19.9.1941 tarih  ve 2/16616 tarihli (ek 5'teki) Kararnameyle değişiklik yapılarak kış saati yukarıdaki gibi ilan edilmiş. (Ek 5a'daki) 20 Eylül 1941  tarihli Cumhuriyet Gazetesi'ne ve Google’dan (www.gastearsivi.com) artık kolayca erişilebilen Akşam, Akit, En son Havadis gibi diğer gazetelere göre de uygulamanın böyle olduğu açıkça görülüyor. Yani aslında uygulama 21 Eylül’de başlatılmış.

2- 01 Nisan 1942’den sonra herhangi bir yaz saati kararına rastlamadım. 1942-1945 aralığında  1 saatlik sürekli uygulama var görünüyor. 01 Nisan 1942’de ileri alınan saatler ancak Ekim 1945’te geri alınmış.

 

3- 16 Nisan 1952 tarihli Resmi Gazetede yayınlanan Bakanlar Kurulu kararı yaz saati uygulamasının kalktığını göstermektedir. Buna göre, 5 Aralık 1946 tarihli karar iptal edilmiş. (Ek 17a) Bu yıldan itibaren on yıllık devrede yaz saati uygulaması olmadığını gazetelerde çıkan haberlerle de anlıyoruz. 1954 Tarihli bir gazete haberi ve 27 Ocak 1963 tarihli Milliyet Gazetesi'nin "Yaz Saati 29 Ekim'de Bitecek" başlıklı haberinde dönemin Başbakanı İsmet İnönü'nün (gazete sayfasının sol sütununda yer alan ve) 1962-63 yılları ile önceki 5 yıl arasındaki enerji tasarrufunu kıyaslayan beyanı da bunu doğrulamaktadır.

  

4-1962'de uygulanan yaz saati kışın da sürdürülmüş ve ancak 1963'te bitirilmiş.

 

5-Abdi İpekçi 16 Nisan 1967 tarihli Milliyet gazetesindeki köşe yazısında "... iki yıldır sonuçsuz kalan uyarılar"dan bahsettiğine göre, 1965-66 döneminde uygulamanın olmadığını anlıyoruz. Yine 7.5.1973 tarihli köşe yazısında uygulamanın yıllardır yapılmadığını belirtmiş. Danıştay’ın 1965 yılında aldığı ve yaz saatinin hukuka aykırılığına dair bir karara dayanan Hükümet uygulamanın kanuni olmadığını ayrıca ihtiyaç da olmadığını ileri sürerek bu dönemlerde yaz saati uygulamamış.

 

6- 1978 için önce, 29 Kasım 1976 tarihli Resmi Gazetede 3 yıllık bir düzenleme yapılarak ilgili Bakanlar Kurulu Kararı (7/12677) ilan edilmiş ve buna uygun olarak ilk yılın (yani 1977'nin) düzenlemesi gerçekleşmiş. Daha sonra 31.03.1978 tarihli Resmi Gazetede bu kararın yürürlükten kalktığı belirtilmiş ve yalnızca 1978 yılı için 02 Nisan-15 Ekim arası yaz saati uygulaması ilan edilerek 02 Nisan'da yaz saati başlatılmış ve haber olarak gazetelerde yayınlanmış. Ancak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın daha önce verdiği bir tasarı 29 Haziran tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak kesinleşip de boylam değişikliği yapılınca, önceden ilan edilen 15 Ekim tarihi anlamını kaybetmiş. Çünkü bu değişiklikle birlikte 45 derece boylamına ve GMT+3 saat dilimine geçildiğinden,  bu tarihten itibaren sanki sürekli yaz saati uygulaması var gibi bir sonuç doğmuş. (Yani bu durumda Solar Fire gibi astroloji programlarında seçeceğiniz zaman dilimi (zone) -3'tür)

 

7- 1978 tarihli boylam değişikliğinden sonra pratikte bir anlamda sürekli yaz saatine geçilmiş gibi olsa da,  31 Temmuz- 02 Ekim 1983 arasında iki ay boyunca ilave bir saat ileri uygulama daha yapılmış. Bu konuyla ilgili bulabildiğim 30 Temmuz 1983 tarihli Resmi Gazete'nin en alt satırında kararın mükerrer sayıda ilan edildiğine dair bilgi var. (Ek 36) (Bu durumda, söz konusu iki aylık dönem için kullandığınız astroloji programında seçmeniz gereken zone -4'tür)

 

8- 1984'te tekrar bir boylam değişikliği ve buna bağlı bir tebliğle saat değişikliği yapılarak 31.10 1984  tarihli Resmi Gazete'de yayınlanmış ve 01.11.1984'ten itibaren saatler bir saat geri alınarak yine 30 derece Doğu Boylamı referans alınmaya başlanmış. Yani Haziran 1978'den önceki gibi  -kış saati için-  GMT+2 saat dilimine geri dönülmüş. Böylece yaz saati uygulamaları konusunda çok tartışmalı ve çok karışık bir dönem olan 1978-1984 arası tablo şu şekilde kesinleşmiştir:

 

- 02 Nisan 1978 saat 02.00'den itibaren sürekli olarak 1 saat ileri 

(Solar Fire gibi programlarda  zone -3)

 

- 31 Temmuz 1983 saat 02.00'den itibaren  (ilave olarak) 1 saat daha ileri uygulama  (S.Fire'da  zone -4)

 

- 02 Ekim 1983 saat 02.00'den itibaren  1 saat  geri  (S.Fire'da  zone -3)

 

- 02 Ekim 1983 - 01.11.1984 arası sürekli 1 ileri saat uygulaması (yani GMT +3) devam etmiş.  (S.Fire'da  zone -3)

 

- 01.11.1984 saat 02.00'dan itibaren saatler 1 saat geri alınarak, yine 30 derece Doğu  Boylamına geçilmiş. (S.Fire'da zone -2)

​

*1919-1926 yılları arasındaki tarihler Doç. Dr. Nuri Güntekin’in OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE YAZ VE KIŞ SAATİ UYGULAMALARININ TARİHÇESİ (1919-2014) isimli çalışmasına dayalıdır. (https://www.academia.edu/31532641/Osmanl%C4%B1_dan_G%C3%BCn%C3%BCm%C3%BCze_Yaz_ve_K%C4%B1%C5%9F_Saati_Uygulamalar%C4%B1n%C4%B1n_Tarih%C3%A7esi_1919_2014 ) Çalışmada 1919-1922 yılları arasında İtilaf Devletlerinin isteğiyle ve onlarla birlikte uygulama yapıldığı belgelerle gösterilmektedir. 1923’de yeni kurulan Cumhuriyet, uygulamayı reddetmiş. 1926’daki yaz saati başlangıcı bellidir ve metnin 132. sayfasında “bu tarihten sonra yaz saati geri  alınmamış ve 1940 yılına kadar bu ileri saatte kalınmıştır” denmektedir. Metnin sonundaki listedeyse “1940 yılına kadar yaz saati uygulanmamıştır” açıklaması vardır. 1940’ta yeniden yaz saatine ve böylece -3 saat dilimine geçildiğine göre, bence de zaman daha önceki bir tarihte 1 saat geri alınmış olmalıdır, aksi takdirde 1940’taki yaz saati uygulamasıyla birlikte fark 2 saate çıkardı. Ancak bu konuda bir veriye ben de henüz ulaşamadım

 

YAZ SAATİ UYGULAMALARI VE TÜRKİYE'DEKİ DURUM

 

EKLER

​

(c) Bu dergideki tüm yazıların yayın hakkı Barış İlhan Yayınevi'ne aittir. İzinsiz hiçbir alıntı yapılamaz ve kopya edilemez.