ASTROLOJİNİN TANIMI ÜZERİNE
Michael Munkasey, © 1977
AÇIKLAMALAR
Astroloji büyük bir hızla dikkat çeken ve popüler olmaya başlayan karmaşık bir konudur. Bu büyüme onun ne olduğu ve ne olmadığını belirlemek için resmi bir tanıma ihtiyaç duyar. Astrolojiyi tanımlamak kolay değildir, çünkü astroloji kısmen ustalık, kısmen sanat, kısmen bilim ve kısmen de sözlü ve yazılı olarak naklonulan bir şeydir. Astroloji, ne olduğu ve pratikte değişik şekillerde nasıl kullanılacağı konularında birçok branş benimsemiştir.
Tanımlanmaya ihtiyaç duyan bu durum, ayrıca kimin "astrolog" ünvanını kullanmaya hakkı olduğunu ve "astrolojik aktiviteler için korunması umulan etik seviyenin ne olması gerektiği" sorularını da beraberinde getirir. Astroloji hakkında yürütülen fikirler, onun geleneksel tanımları ve uygulanabilirliğinin saygınlığı gözönüne alınmadan yapılmaktadır. Bu da konuyu "geleneksel düşünce ve standartların dönüştürülmesi" gerekliliğine doğru götürmekte ve konuya ciddi kapsamlar getirmektedir.
Ben astrolojiyi üç değişik bölüme sahip olarak düşünüyorum, bunlar;
a) Dil,
b) Donanımlar (araç ve gereçler),
c) İnsanoğlunun güçlü ve zayıf yönlerini belirlemede kolaylıktır.
Astroloji iki farklı şekilde tanımlanabilir; fonksiyonel (teknik) ve uygulamalı (pratik). Fonksiyonel veya teknik olanı astrolojik açıdan sahip olunan birçok donanımın (araç ve gereç) nasıl kullanılacağıyla ilgilidir. Astrolojiyi fonksiyonel açıdan tanımlayan düşünce okullarına örnek olarak; Kozmobiyoloji, Hindu, Uranian, Tropikal, Plasidyen, Medieval (Ortaçağa ait) ve Sabian sembollerin kullanılması verilebilir. Pratik veya uygulamalı olanı ise, "tanımlamanın, birçok uygulama biçimini biraraya, bir bütün halinde topladığına" işaret etmektedir. Astrolojiyi pratik veya uygulamalı olarak tanımlayan düşünce okullarına örnek olarak; Hümanistik, Ezoterik, Psikolojik, Uyumluluk, Mundane (Dünyevi), Horary (Saate bağlı), Şamanistik ve Dini (örneğin astrolojinin X Tapınağı), Sanat Biçimleri (Astro-Drama) verilebilir. Astrolojinin nasıl tanımlanması gerektiğini tartışırken bu ayrımları not etmek çok önemlidir.
Fonksiyonel açıdan tanımlanmasının sağlayacağı avantaj, birçok düşünce ve pratik okulunun tanımdan bağımsız olarak hareket edebileceğidir. Dezavantajı ise pratisyenlerin kendilerini birden fazla alanla içiçe bulabilmeleridir. Böylece pratik yapmayı gerektiren minimum standartlar daha da karmaşıklaşabilir. Astrolojiyi uygulamalı (pratik) açıdan tanımlamanın getireceği avantaj pratisyenlerin kolayca birçok teknik ve fonksiyon arasında seçim yapabilecekleridir. Dezavantajıysa konuyu tatbik eden değişik okulların tanımın yalnızca bir parçası olarak kalabilecekleridir. Bu da şunu gösterir ki bu uygulamanın savunuculuğunu yapacak olan kişiler de sonradan bu tanımın bir parçası olabilirler.
Mühendislik ve tıp alanları da çok karmaşıktırlar. Mühendislik uygulamalı alanlarda çok çeşitlilik gösterir. Örneğin Makina Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Bilgisayar Bilimi, Elektronik Tasarım vb.. Bu bölümler arasındaki yegane ilişki hepsinin de tasarım ve üretim sürecinde ortaklıklar göstermeleridir. Bu bölümlerden her birinin kendi profesyonel organizasyonları, itimat edilecek deneyimleri ve gazeteleri vardır. Ayrıca (Elektrik mühendisliği okullarında olduğu gibi) kendilerini öğrencileri eğitmeye adamış meslektaşları vardır. Tıp alanı da ebelik, dahiliye, göz, üroloji, radyoloji gibi bölümlere ayrılmıştır. Ortak noktaları tedavi sunmalarıdır. Gündelik yaşamda gözünüzde herhangi bir rahatsızlık olursa radyoloğa veya üroloğa gitmezsiniz. Eğer bir köprü veya bina inşa edecekseniz bilgisayar mühendisine başvurmazsınız. Ancak, inşaat mühendisleri bilgisayar kullanırlar. Ama kendilerini bilgisayar uzmanı olarak tanıtmazlar. Her iki alan da -tıp ve mühendislik- birçok branşta toplumu eğitmek için iyi şeyler yapmışlardır. Bundan öğrenilecek önemli bir ders vardır.
Bir tıp öğrencisi 4 yıl genel öğretim ve bilim dersleri, 4 yıl tıp dersleri ve toplumda aktif olarak hizmet vermeye başlamadan önce birkaç yıl da branşlaşma ve uzmanlaşma dersleri alır. Ancak belirli sınavları geçtiği anda topluma hizmet vermek için yeterli niteliğe ve yeteneğe sahip olmuş olur. Bir lisansa sahip olmak tıp alanında da bir gerekliliktir, ve doktorlara ancak pratik yaptıkları ve ilgilendikleri alanlarda çalışmak üzere lisans verilir. Bu alanlarda olduğu gibi, astrolojide de branşları benzer şekilde ayırmanın doğru olacağını düşünüyorum. Bu da uygulama alanları yoluyla olacaktır.
Astrolojinin alanlarını birleştiren temel araçlar arasında "Güneş sistemindeki gezegenlerin, burçların, açıların (veya harmoniklerin), hassas kişisel noktaların, evlerin, sabit yıldızların, diğer güneş sistemlerinin cisimlerinin, uzun devinimsel döngülerin" kullanılmasını sayabiliriz. Astroloji pratiğinde alanların psikolojik, geleceği tahmin, sinastri (harita karşılaştırma), iş v.b. gibi bölündüğünü görüyoruz. Psikolojik astroloji de kendi içinde danışmanlık, mitoloji, astro-drama olarak ayrılabilir. Geleceği tahmin için kullanılan branşlar arasında horary (saate bağlı), electional (seçim), progresyonlar (ilerletmeler) ve horoskobun diğer kehanet araçlarıyla birlikte kullanılarak yorumlanmasını sayabiliriz. İş astrolojisi hem dünyevi (mundane) hem de işle ilgili tekniklerin uygulandığı bölümleri içerir. Sinastri (harita karşılaştırma) hem kişilerarası ilişkilerde psikolojik danışmanlığı, hem de kurumlara/çalışanlara danışmanlığı içerebilir. Ezoterik astroloji astrolojinin din, ritüeller, ruhun geliştirilmesi, reenkarnasyon, doğal kurgular, ritmik hareket gibi konularla ilgili uygulamalarını içerir. Astrolojinin bu kadar geniş bir alana yayılması ve kullanılması, son zamanlarda toplumda, astrolojinin pratikte tam olarak ne için kullanıldığı ve kimin kendisini astrolog olarak tanımlayıp bu hizmette bulunabileceği konusunda akıl karışıklığı yaratmıştır.
Astrologlar arasında huzursuzluk yaratan bazı uygulamalar yukarıdaki alanlar arasında özellikle sayılmamıştır. Örneğin astrolojik terminolojiyi ve araç gereçleri kullanıp tarot kartlarıyla (veya benzerleriyle) insanlara kehanetlerde bulunmak ve "astrolog" ünvanını kullanmak; bir haritanın yorumunda esas olarak sezgiye dayanmak; ve diğer kehanet yöntemleriyle astrolojik sembolleri birbirlerine karıştırarak kullanmak gibi. Bir avucun içindeki Jüpiter veya Ay işaretinin üzerinde yanıp sönen neonlarla reklamını yapan uygulamacılar ile eskiden bu yana gelen yöntemler üzerinde deneyim ve eğitim için zaman harcayan uygulamacıları birbirlerinden ayırmaya hizmet eden standartların sayısı çok az.
Eğer astroloji alanının profesyonelleri tıp ve mühendisliğin halkı eğitme yolunu izleyeceklerse, o zaman bu insanların kendilerini "astrolog" olarak değil, "Psikolojik Astrolog", "Seçim Astroloğu", "İş Astroloğu" gibi tanımlamaya başlamaları gerekir.
Burada kesinlikle "yetkili kılınmaktan" söz etmiyorum. (Diploma, sertifika ile) yetkili kılınmak astrolojiyi tanımlamaktan tamamiyle farklı bir konudur. Astrolojinin ne olduğunu ve ne olmadığını doğru şekilde tanımlamadan onun toplum tarafından tanınmasını sağlanmanın olanağı yoktur. Astrolojinin ne olduğunu ve ne olmadığını doğru şekilde tanımlamadan ona bilimsel testler uygulamanın olanağı yoktur. Yetkili kılmak, bir insanın seçtiği uygulama alanında gerekli eğitim ve yeterlik aşamalarını tamamladığından emin olmak için onu sınavdan geçirmek ve sertifikalandırmak gibi konuları içerir. Bu alanların tanımlanması, bir insanın seçtiği uygulama alanındaki teknikler ve belirli uygulamalarla kendini tanımlamasına olanak sağlar. Bu yazı "tanımlamakla" ilgilidir.
Burada sunulan şeylerin kapsamı çok geniştir. Astrolojinin bir dil mi yoksa bir araç mı olduğunun gösterilmesi veya buna karar verilmesi gerekir, yoksa bilimselliğinin kanıtlanması konusunda sarfedilen uğraşlar pek bir anlam taşımayacaktır. Hiç kimse bir kişinin Alman veya Fransız olup olmadığını, ya da bir çekiç veya ingiliz anahtarını bilimsel olarak kanıtlamaya çalışmıyor. Astrolojinin bilimsel olup olmadığının kanıtlanması konusunda "kanıt" kelimesinin anlamı, onun yaşam içerisinde nasıl işleyip nasıl işlemediğinin tanımlanmaya çalışılmasıyla karıştırılıyor. Bilimadamları Fransızların veya Almanların geçerliliklerini anlamak için testler yapmıyorlar. Daha ziyade, fiziksel doğalarını açıklamak için bu kelimeleri kullanıyorlar. Benzer şekilde, birisinin solak mı olacağının ya da saçının hangi renkte olacağının astroloji tarafından kanıtlanabilirliğinin sorgulanması, astrolojinin işlevlerinin anlaşılması açısından yanlış bir sorudur. Bunu sormak yerine kişi daha çok "Yetenekli bir horary astroloğu cevaplara ulaşmak için bilgilerini ve donanımlarını nasıl kullanır?", "Cevapları doğru çıkarımlar mıdır?", "Doğru kelimesinden kastedilen nedir?", "Bu uygulama diğer konular için de çoğaltılabilir mi?" soruları sorulmalıdır.
ÖNERİLEN TANIMLAR
Astroloji insanların kendilerini, hali hazırdaki yaşamsal durumlarını, güçlü ve zayıf yönlerini anlamalarına yardımcı olmak üzere tasarlanmış bir uygulamadır. Astroloji bunun için belirli araçlar kullanır. Bunlar; Güneş sistemindeki gezegenler, zodyaktaki burçlar, açılar (veya harmonikler), hassas kişisel noktalar, evler, sabit yıldızlar, diğer güneş sistemlerindeki cisimler, gezegen düğümleri (planetsel düğümler) ve uzun eksen sapmalarına dayalı döngülerdir.
Astrolog astrolojinin araç ve gereçlerini öğrenmiş olup, onların tanımlarını, sınırlarını, uygulama alanlarını bilip anlayan ve soruları cevaplamak veya bir içgörü oluşturmak için harita çıkarıp yorumlayabilen kişiye denir.
Harita en az üç astrolojik aracın bilinen şekliyle resmedildiği geleneksel, sembolik ve stilize edilmiş bir diyagramdır.
Horoskop astrologların kullandığı, bazen yükselen burç olarak da adlandırılan, araçlardan birisidir. Harita ile horoskop sık sık karıştırılarak harita yerine horoskop kelimesi kullanılmaktadır. Harita içine birçok astrolojik aracın geleneksel biçimde çizildiği bir çizelge veya krokidir.
Astroloji değişik uygulama alanlarına ayrılabilir. Örneğin:
-
Psikolojik astroloji
Astrolojik bilgi ve araçların kişilerin kendilerini, hayattaki rollerini, güçlü ve zayıf yönlerini anlamalarına yardımcı olan danışmanlık sanatında kullanılmasıdır.
-
Sinastri (harita karşılaştırılması)
Astrolojik bilgi ve araçların insanlararası ilişkilerde kişilere danışmanlık yapılmasında kullanılmasıdır.
-
İş Astrolojisi
İnsanlara iş yaşamlarında, dünyevi işlerinde, politik olaylarda ve tarihle ilgili konularda, astrolojik bilgi ve araçların kullanılarak danışmanlık yapılmasıdır.
-
Tahmin Astrolojisi
Astrolojik bilgi ve araçları kullanarak insanlara gelecek, geçmiş ve şu anla ilgili bilgiler verir. Uygun astrolojik zamanlar seçilir. Horary ve seçim (electional) yöntemleri burada yer alır.
-
Ezoterik Astroloji
Temelde astrolojik bilgiyi kullanarak insanlara kendilerini, kültürlerini, benliklerini, ruhlarını, geldikleri geçmişi kimliklendirmede yardımcı olur. Temel astrolojik araçların yanısıra çeşitli kehanet yöntemlerinin de kullanılması kabul edilebilir.
-
Tıbbi (medikal) Astroloji
Astrolojik bilgi ve araçların kullanılarak insanların sağlık durumlarıyla ilgili danışmalık yapılmasıdır.
-
Düzeltme (rectification) Astrolojisi
İnsanların doğum anlarının veya bir olayın zamanının astrolojik bilgi ve araçlarla saptanmasıdır.
-
Döngü Astrolojisi
Astrolojik bilgi ve araçların kullanılarak hava tahmini, güneş patlamaları, nüfustaki doğal döngüler gibi konuların öngörülmesidir.
-
Diğerleri
(Bunlar için daha çok gelişme ve tanım gerekiyor)
SONUÇ ... TAM ZAMANI ...
Şimdi ciddi olarak astrolojinin ne olduğunu ve ne olmadığını belirtme zamanı. Eğer astrologlar mühendislik ve tıbbın önderliğini yapmakta olduğu yoldan yürümeyi seçeceklerse, astrolojinin çeşitli uygulama alanlarını tanımlamaya başlamanın ve her alan için gerekli minimum öğrenim düzeyinin zamanı geldi demektir. Bu çeşitli alanlar arasındaki farkları topluma anlatmaya ve kendimiz eğitmeye başlamanın zamanı geldi demektir. Bu alanlar içerisinde fonksiyon gösterecek organize gruplar başlatmanın zamanı geldi demektir. Ve astroloji öğretmenlerinin ve liderlerinin kendilerini ve öğrencilerini "Tıbbi Astrolog" veya "Psikolojik Astrolog" olarak tanımlamalarının zamanı gelmiştir. Çünkü kendi başına "astrolog" sözcüğü bir kelimelik tanım için çok genel kalıyor.
Benim burada yapmaya çalıştığım şey astrolojinin tanımı ve rolü üzerine geniş çaplı bir tartışma başlatmaktır. Çünkü tanım eksikliğinden dolayı kendimizi birçok açıdan eleştiriye açmış bulunuyoruz. Astrolojinin ne olduğu ve nereye vardığı sorusuna bir tanımlama getirmek hayati derecede gereklidir. Böyle bir tanımlamaya karar verildiğinde tüm astrologlar tarafından bu tanımın uygulanması gerekmektedir. Bu, çok uzun bir süre alabilir, kimbilir belki 10, belki 20, belki de 50 yıl. Umarım ön hazırlık niteliğinde olan bu düşünceler bu karmaşık konuya bir düzen getirirler.
Çeviren: Mehmet Arap
Michael Munkasey birçok organizasyondan Profesyonel Astrolog sertifikası almış olan bir mühendistir. Toplu taşıma (otobüs, metro) sanayiinde ve çeşitli bilimsel ve tıbbi kuruluşlarda Bilgisayar Bilimcisi olarak çalışmıştır. 1969 yılından bu yana aktif olarak astrolojinin içindedir. Uluslararası platformlarda konuşmalar yapmakta, bilimsel sempozyumlarda bildiri sunmakta, makaleler yazmaktadır. Birçok radyo ve televizyon programında yer almıştır. Michael'ın yazdığı kitaplar şunlardır: "The Astrological Thesaurus, Book 1, House Keywords, 1992", "Midpoints: Unleashing the Power of the Planets, 1991", "The Concept Dictionary, 1991"